"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Freelancers zijn geen flex-schil

Laat nooit een crisis verloren gaan, luidt een economische wijsheid. De ‘corona schokgolf’ die door organisaties en onze arbeidsmarkt is gegaan de voorbije weken heeft alvast duidelijk gemaakt dat o.a. onze visie op de samenwerking met freelancers en het hele wetgevende kader dat hier bij hoort beide verouderd zijn. Een thema om in post-coronatijden hoog op de agenda te plaatsen!

Wat is het probleem?

Stel je hebt 100 mensen die voor je werken, 70 als medewerkers in loondienst en 30 freelancers. Wanneer er door de corona crisis 30% minder werk is, kan een organisatie in Nederland er voor kiezen om voor iedereen het werk met 30% te verminderen. De werkgever kan beroep doen op een fonds om een tegemoetkoming in de loonkosten van het vaste personeel aan te vragen. De enige voorwaarde is dat er geen naakte ontslagen vallen, maar niet dat de freelancers worden stopgezet.

In ons land is het zo dat het verboden is om freelancers in te zetten wanneer eigen medewerkers in eenzelfde functie tijdelijk economisch werkloos zijn. De organisatie is dus bij wet verplicht om freelancers, die dezelfde taken als vaste werknemers uitoefenen, stop te zetten ook al zou men dit anders willen oplossen. Erg zuur voor de freelancers natuurlijk, die nu volledig zonder opdracht en inkomen vallen, maar, op termijn, wanneer de economie weer aantrekt ook een risico en een mogelijk grote kost voor de organisatie. Freelancers zullen dan weer hard nodig zijn, en de vraag zal zijn of de vertrouwde freelancers dan nog beschikbaar zijn. Een zoektocht naar nieuw talent is tijdrovend en duur. Het risico dat de organisatie niet vol uit de startblokken kan na de crisis is daardoor reel.

Freelancers zijn geen flex-schil

Iedereen kent het organisatiemodel waarbij 80% van de medewerkers op de eigen loonlijst staat en 20% extern ingehuurd wordt. Dit model dateert uit de jaren negentig, een tijd waarin die 20% ingehuurde talenten uitzendkrachten betrof. Doorgaans waren dit lager geschoolde talenten in uitvoerende taken.

In ons land werken volgens het recente Freelancer Focus rapport (oktober 2019) van UNIZO 166.000 freelancers in Vlaanderen en Brussel, en volgens het SERV rapport uit 2017 meer dan 210.000 in heel België. Beide studies zijn het er over eens dat het profiel van de overgrote meerderheid freelancers hoog tot zeer hoog opgeleid (ManaMa) is en tussen de 35 en 54 jaar, met opgebouwde expertise.

Deze freelancers met hun senior profielen worden echt niet in uitvoerende taken ingezet, wel in tegendeel. Veel van de freelancers zijn bezig met de kerntaken van de organisatie. Het percentage freelancers kan, afhankelijk van de activiteit van de organisatie en de expertise waarvoor hij wordt ingehuurd, oplopen tot 40 of meer procent van de volledige populatie werkenden voor een organisatie. Niche-experten waar de organisatie in post-corona tijden in de strijd om de klant het verschil mee zal maken.

Integraal Talentbeheer

Organisaties hebben daarom nood aan een wetgevend kader dat het mogelijk maakt om ‘goed opdrachtgeverschap’ mogelijk te maken. Hiervoor moet ze alle mensen die bijdragen aan het succes van de organisatie, of ze nu wel of niet op de eigen loonlijst staan, zo veel als mogelijk gelijk behandelen. In de literatuur spreekt men over Integraal Talentbeheer. Elk talent telt, in goede tijden, maar ook in minder goede tijden. In deze visie zijn de verschillende contractvormen louter een administratief detail.

Helaas maakt de huidige wetgeving een dergelijke benadering nu niet altijd mogelijk. De wereld van werk en de economie waarin organisaties post-corona acteren, zullen beide nog meer volatiel zijn. Aan de overheden in ons land om het voor organisaties mogelijk te maken elk talent maximaal te binden aan de organisatie, ook wanneer dit talent niet op de loonlijst staat. Freelancers zijn geen flex-schil!

Marleen Deleu
Marleen Deleu - Director Trends & Insights NextConomy - on a mission to bring insights and expertise to the freelance workforce and users of contingent labor in Belgium Bekijk alle berichten van #Marleen Deleu

6 reacties op dit bericht

  1. mooi artikel . wat kan nextconomy hier specifiek voor doen ?

    • Dag André, fijn dat je reageert op ons artikel en dat met een terechte vraag. NextConomy focust op het brengen van kennis en inzichten over oa dit soort thema’s bij overheden en bij opdrachtgevers (organisaties). Bij beide is er een groot gebrek aan inzicht in de arbeidsmarkt (er is m.n. geen recent onderzoek naar de freelance populatie in België), het wetgevend kader is verouderd en werkt starheid en rigiditeit in de hand, maar ook bij organisaties is er geen kennis over het te voeren beleid. Nog veel werk aan de winkel dus! Blijf NextConomy volgen en voer mee het debat met je eigen ervaringen en inzichten. Tot later!

  2. Interessant inzicht, Marleen. We hebben in onze organisaties nood aan alle competenties, of ze nu eigen werknemers of freelancers zijn. Deze diversiteit heeft een grote waarde en in een crisis moeten we naar solidaire oplossingen.

    • Dag Bert, fijne reactie en natuurlijk heb je helemaal gelijk. Het contract is ‘maar’ een administratief iets, het gaat inse over mensen en ze via hun competenties maximaal laten bijdragen aan het succes van de organisatie. Hoogtijd dat organisaties en overheden dit ook zo zien omdat dit de noden en verzuchtingen zijn van individuen en organisaties. Blijf NextConomy volgen en draag bij aan het debat hierover dat we post-corona willen aanzwengelen. Tot later!

  3. Dit maakt duidelijk hoe belangrijk – en urgent – het is om een aantal wetten die letterlijk en figuurlijk nog uit een andere eeuw stammen te herbekijken en aan te passen aan de huidige realiteit. Aan de basis ligt een andere manier van kijken naar en praten over de arbeidsmarkt door beleidsmakers. Opvallend b.v. hoe de voorbije weken maatregelen zijn aangekondigd voor werknemers, voor bedrijven die werknemers in dienst hebben, en voor zelfstandigen die een ‘zaak’ hebben die ze al dan niet sluiten. Ik hoorde minister Crevits onlangs spreken over ‘handelaars’ toen ze het over zelfstandigen had. Er is nog heel wat werk aan de winkel…

    • Dag Rudi, dank voor je reactie en helemaal eens met je! Er is nog veel werk aan de winkel bij de overheden, maar ook bij organisaties. Het debat aanzwengelen dus, precies dat is onze missie bij NextConomy. We plannen post-corona dan ook wat acties gericht naar opdrachtgevers maar zeker ook naar de overheden in dit land om e.a. aan te pakken en af te stemmen op de realiteit van de arbeidsmarkt en de economie. Blijf ons dus volgen en draag bij aan het debat!