SLUIT MENU

De Zwarte Zwaan

Een paar jaar geleden maakte ik kennis met het boek “The Black Swan” van Nassim Nicholas Taleb. Daarin omschrijft hij het fenomeen van het plots uit het niets opduiken van een zwarte zwaan die de gevestigde orde en de “business as usual”-modus compleet onderuit haalt.

Ons brein is een wonderlijke verklaringsmachine die van bijna alles een logisch geheel kan maken en voor bijna alles een verklaring kan bedenken ,maar niet in staat is te accepteren dat dingen onvoorspelbaar zijn – Prof. Marc Buelens –

Wikipedea omschrijft dit verschijnsel als volgt : “Met zwarte zwaan wordt in de economische wetenschap een onverwachte gebeurtenis aangeduid, een gebeurtenis die niemand van tevoren heeft zien aankomen of voorspeld. Een dergelijke gebeurtenis ontwricht alle bestaande economische modellen en kan zeer schadelijk voor de welvaart zijn. De paradox is wel dat in de huidige economische wetenschap het vroegtijdig opsporen van zwarte zwanen als het summum van risicobeheersing wordt gezien.”

De zwarte zwaan vandaag

Vandaag luister onze zwarte zwaan “worldwide” naar de naam Covid19 of -leuker klinkend maar even dodelijk – Corona. De maatregelen die in de hele wereld genomen worden zijn ongezien en neigen naar een soort staat van beleg die enkel te vergelijken valt met  wat er plaatsvond tijdens de  voorbije wereldoorlogen. Mensen gaan aan het hamsteren vanuit een collectieve angstgedachte dat er straks wel eens een voedseltekort  zou kunnen dreigen ,en de beurzen kennen een ongeziene crash. Het emotioneel gestuurde en instinctieve gedrag van de mens neemt de bovenhand. Een revival van wat reeds in de jaren ’30 werd omschreven als “Animal Spirits”. Ons feilbare denken (Kahneman) faalt andermaal. De economische activiteit wordt teruggebracht tot zijn noodzakelijke essentie. En alle thema’s die gisteren nog furore maakten in de media (zoals de klimaatbeweging, het optrekken activiteitsgraad van de werkende bevolking, de onmogelijke regeringsvorming ), worden vandaag bedolven onder een niets aflatende lavastroom van  onheilspellende en sombere berichten rond de evolutie van” het virus”.

Datgene wat ons zo dierbaar is, de vrijheid om te staan en zijn waar we willen, om te reizen, om te winkelen, om onze dierbaren te bezoeken, om naar de bioscoop te gaan, of gewoon eens op café te gaan , worden plots voor op non-actief gezet. Zelfs werken wordt hier en daar onmogelijk. We worden geacht binnen te blijven ,en alle verplaatsingen tot het strikt noodzakelijke te beperken. We noemen het dan wel geen “lock down”, het lijkt er in elk geval meer en meer op.

Veerkracht

In deze op het eerste zicht sombere tijden dreigen we onze veerkracht te verliezen en vanuit een soort tunnelvisie teveel te focussen op de negatieve gevolgen van deze situatie. Voor mezelf tracht ik regelmatig stil te staan bij de positieve gevolgen van dit alles. En die zijn er. Zo lijk ik moeiteloos dagelijks aan mijn 10.000 stappen te komen door de drie korte wandelingen die ik mezelf opleg (‘s morgens, ‘s middags, en ’s avonds, enkel in gezelschap van mij viervoeter, die dit ook bijzonder op prijs stelt). Ik eet ook een stuk gezonder en op meer regelmatige tijdstippen dan tijdens de wekelijkse “rat race” tegen de tijd ,die mij regelmatig dwong tot “fast food” of in elk geval eten zonder erbij na te denken. En tenslotte is er elke avond voor het afsluiten van de dag ruimte voor wat quality time : in plaats van het laatste uur van de dag in de file te staan, is er tijd voor een aperitiefje voor het avondeten (weldra in de tuin ?).

Uiteraard ben ik niet naïef : de onaangename kanten van de huidige situatie zijn wel degelijke aanwezig. Maar laat ons er niet op blind staren en op zoek gaan naar opportuniteiten en kansen om ook lichtpunten te zien in deze situatie. Daar engageren wij ons in elk geval voor vanuit Securex in de komende weken .Volg ons op de sociale media en ontdek met ons een aantal kansen om deze crisis vanuit een ander perspectief te bekijken. Alvast veel goede moed gewenst  !

Readings

  • The black swan, Nassim Nicholas Taleb, 2008
  • Animal Spirits , George Akerlof & Robert Shiller, 2009
  • Thinking fast, thinking slow,Daniel Kahneman, 2012
Frank Vander Sijpe is Director HR Research bij Securex en staat aan het hoofd van het Securex studiecentrum, HR Research. Frank Vander Sijpe est à la tête du centre d’études de Securex, HR Research. Bekijk alle berichten van Frank Vander Sijpe