Waarom (sommige) staffing bedrijven in een dip zitten
“Het is trekken en sleuren bij ons”, zuchtte de commercieel manager van een staffing bedrijf. “We hebben dringend meer opdrachten nodig.” Hij is niet alleen. Wereldwijd ondervinden bemiddelaars van tijdelijke talenten dat de vraag fors is ingezakt. Wat is er aan de hand?
De feiten op een rij
Tijdelijke arbeid wordt wel eens als de kanarie in de koolmijn gezien, een voorspellende factor van de economie die naargelang groeit of krimpt. Maar nu klopt het plaatje niet.
Experten ter zake SIA rapporteert dat in 2023 de wereldwijde omzet voor de industrie daalde met 14%, en verwacht dat dit voor 2024 opnieuw oploopt tot 10%. De terugval is zo groot dat het aantal werkenden wereldwijd opnieuw op 2,7 miljoen zit, het niveau van 2014. Dit is niet wat je zou verwachten aangezien het IMF na een groei van 3,3 % in 2023 in zijn groeiprognoses van juli jl. voorspelt dat de wereldeconomie in 2024met 3,2 % groeit en in 2025 met 3,3 %.
Hetzelfde fenomeen zien we in ons land. De Belgische economie doet het niet schitterend maar toch meldt het Federaal Planbureau in zijn publicatie van juni 2024 dat de Belgische economische groei zich zou stabiliseren op hetzelfde cijfer als in 2023, namelijk 1,4 % voor 2024 en 2025. Blauwe cijfers dus. En toch meldt de Federgon-index dat uitzendarbeid een systematische daling kent, en dat al sinds 2022.
Hoe komt het dat de link ‘groei van de economie vrs. groei van inhuur van uitzendkrachten’ gebroken is?
Eigenlijk beleven we de perfecte storm in onze arbeidsmarkt. We zetten e.a. op een rij.
In de post-covid wereld werden organisaties brutaal geconfronteerd met een steeds meer lege arbeidsmarkt. Het einde van de pandemie viel samen met de start van de massale uitstroom van de babyboomers en een toename in de vraag naar hoger opgeleide profielen, o.a. voor projecten rond digitaliseren. Dalend aanbod aan talenten in combinatie met een stijgende vraag naar talent. Dat leidt tot wat onze collega bij FlexNieuws Wim Davidse omschrijft als de ‘werkersrevolutie’: kandidaten hebben het voor het uitkiezen. Zodra er iets moois voorbij komt dat bij hen past, springen ze daar op in. De contractvorm is daarbij niet bepalend. Ze gaan zzp’en (freelancen, nvdr), laten zich detacheren (werken via project sourcing, nvdr) of werken op een verrukkelijk vast contract. Let wel: uitzenden komt in dat rijtje niet voor. En dan bedoel ik: het platte uitzenden, zonder enige verplichting voor het bureau of opdrachtgevers, en alle risico’s voor de uitzendkracht. Natuurlijk zijn er nog veel mensen die niets anders willen dan simpel uitgezonden worden – no strings attached – maar meer geven de voorkeur aan die andere vormen.”
SIA wijst er ook op dat veel organisaties aan het begin van de pandemie in paniek contracten hebben stopgezet om daarna op grote schaal opnieuw in te huren op grote schaal. Logistieke spelers en sommige productiebedrijven kenden net door de pandemie een piek en huurden in die periode meer dan gebruikelijke aantallen tijdelijken in. Die effecten zijn nu afgevlakt.
Studies van SERV en het Freelancer Focus rapport van Unizo maken nog een ander fenomeen duidelijk: de voorbije jaren groeide het aantal freelancers in ons land met +73% in de periode 2015-2021 al fors. In de covid-periode 2021 – 2022 werd dat zelfs met +30.000 personen. Als het aantal freelancers groeit, groeit ook het aantal opdrachten. Freelancing is niet nieuw, maar de doorbraak lijkt daarmee wel te zijn gemaakt, en de stelling van Wim Davidse hierboven te bevestigen. Omdat er helaas geen actuele cijfers beschikbaar zijn over het aantal freelancers in ons land is het wachten op het nieuwe Unizo rapport om een indicatie te krijgen van de meest recente evolutie: opnieuw forse groei of toch ook hier een afvlakking?
Daar komt nog bij dat veel repeterend werk of werk dat gevaarlijk is steeds meer wordt geautomatiseerd en verdwijnt. Tot recent waren dit de typische banen voor uitzendkrachten. Tot slot hebben bemiddelende kantoren zelf ook last van de schaarste waardoor ze er moeilijker in slagen om vacatures in te vullen.
Toch niet allemaal mee in het bad
Zitten alle staffing bedrijven in de dip? Als we afgaan op wat in Nederland speelt, dan zouden we durven antwoorden dat dit niet het geval is. Onze collega’s van Flex Nieuws hebben een overzicht gemaakt met 100 staffing bedrijven in Nederland. Wat blijkt: de grote generieke bureaus leveren elk jaar opnieuw een stukje van de markt in. “Grote aantallen tegen lage marges omzetten wordt steeds moeilijker op een krappe arbeidsmarkt. Ze concurreren niet alleen met elkaar, maar ook met hun opdrachtgevers,” aldus Wim Davidse. “De FlexNieuws Top 100 leert ons: als jij je niet specialiseert, gaat de rest harder dan jij. Maak strategische keuzes. Dat kan voor een klantdoelgroep of een kandidaat-doelgroep zijn. Maar kiezen moet je.”
Benieuwd of de dip nog even aanhoudt of dat de omslag er op korte termijn aankomt! Bij SIA zijn ze alvast optimistisch dat het goed komt: “It’s not surprising that we are still seeing shocks and ripples through the labor market just a few years after the pandemic. But we are already seeing signs of stabilization and even improvement in some of our indicators.”
Lees ook :