"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Niet-economische motieven primeren in ondernemerslandschap

Ilse Daelman, Managing Director van de Antwerp Management School, onderzocht de motieven van ondernemers in België. Hoewel economische drijfveren nog steeds belangrijk zijn, worden ondernemers meer gedreven door niet-economische motieven.

Dr. Ilse Daelman, onderzocht, in het kader van haar doctoraatstudie, de drijfveren van ondernemers. “België, dat vlak voor de coronacrisis 1 miljoen bedrijven had en een jaarlijkse groei hiervan optekende van 10%, kent een rijkheid aan ondernemers én ondernemersmotieven”, stelt ze vast. De motieven van ondernemers zijn heel divers en zijn zowel economisch als niet-economisch van aard.

Economische versus niet-economische drijfveren

Economische motieven als geld, winst, economische groei zijn nog steeds belangrijk.  Toch ziet Ilse Daelman dat ondernemers meer gedreven worden door niet-economische motieven.  Deze primeren absoluut op de economische drijfveren, zo blijkt uit haar onderzoek.

Niet-economische motieven primeren absoluut op de economische drijfveren.

Ilse Daelman

Ilse Daelman identificeerde 8 verschillende, niet-economische ondernemersmotieven, zijnde:

  1. Autonomie
  2. Impact
  3. Sociale erkenning, status
  4. Waardering
  5. Work-life integratie
  6. Persoonlijke ontwikkeling
  7. Onafhankelijkheid
  8. Financiële empowerment

“Er is een belangrijke nuance te leggen tussen autonomie en onafhankelijkheid. Beide drijfveren kwamen tijdens het onderzoek als aparte variabelen naar boven”, vertelt Ilse Daelman. Ze licht toe: “Autonomie betekent zelf kunnen beslissen hoe en wanneer je iets doet. Onafhankelijk zijn is niet willen afhangen van iets of iemand (vb. investeerders, bank, werkgever, ,…).”

“Werk en leven kunnen integreren, is belangrijk voor ondernemers”, onderstreept Ilse Daelman. Het gaat daarbij niet over het balanceren van twee zaken, maar duidelijk over de twee kunnen ervaren als een geïntegreerd geheel.

Diversiteit aan ondernemerstypes

“Ondernemerstypes worden in de traditionele literatuur zwart-wit ingedeeld”, aldus Ilse Daelman.  De ‘opportunity entrepreneur’, het individu dat vanuit een opportuniteit in de markt onderneemt, krijgt veel positieve bijval. De ‘necessity entrepreneur’, door noodzaak gedreven, heeft een minder positieve bijklank.

“Toch zijn er  in het bredere ondernemerslandschap meer dan deze twee primair economisch gedreven types te identificeren”, geeft ze aan. Ook al wil ze het hokjesdenken vermijden dat bij categorisatie van types hoort, toch onderscheidt Ilse Daelman drie groepen primair niet-economisch gedreven ondernemers.

De doelbewuste ondernemer is meer ambitieus dan de primair economisch gedreven ondernemer.

Ilse Daelman

  1. De comfortabele ondernemer: de lifestyle ondernemer waarbij levensstijl, autonomie en persoonlijke drijfveren primeren.
  2. De betrouwbare ondernemer: de ondernemer met een gemiddelde ambitie
  3. De doelbewuste ondernemer: de doelbewuste ondernemer is primair gedreven door ‘purpose’ en heeft een grote ambitie. Investeren in groei, risk taking, innovatie,… zijn karakteristieken die dit type ondernemer kenmerken.

“De doelbewuste ondernemer is meer ambitieus dan de primair economisch gedreven ondernemer”, licht Ilse Daelman de bevindingen van haar onderzoek toe.

Succesvol ondernemen

“Er bestaat nog een belangrijk vooroordeel als het over het succes van ondernemen gaat. De definitie van succes is niet genuanceerd genoeg. Traditioneel wordt nog veeleer vanuit een overwegend economische lens naar het ondernemerschap gekeken”,  oppert Ilse Daelman. Meer economisch gedreven ondernemen, wordt geassocieerd met meer kansen op succes. En niet-economisch gedreven ondernemen, betekent niet ambitieus.

De definitie van succesvol  ondernemen is niet genuanceerd genoeg.

Ilse Daelman

De objectieve criteria (financieel succes, economische groei, winst) blijven absoluut van belang, maar  Ilse Daelman stelt vast dat subjectieve succescriteria meer en meer komen bovendrijven.

De Proteaanse carrière

Mensen definiëren steeds meer voor zichzelf wat ertoe doet en stemmen daar hun carrière op af. “Het aligneren van persoonlijke waarden met succes heeft een positieve impact op anderen”, gaat Ilse Daelman verder.  Ze heeft het over de Proteaanse carrière: een loopbaan die het individu, de familie en de levensdoelen dient. Dit is niet enkel voor ondernemers en freelancers belangrijk, maar ook voor werknemers. Bedrijven spelen er dan ook best op in met hun rekruterings- en retentiebeleid.

“Het is zinvol om te bevragen wat iemand drijft en opzoekt in een carrière. Deze kennis laat jou toe, als werkgever of opdrachtgever, beter in te spelen en toe te spitsen op de noden en aspiraties van het individu. Hetgeen in de war for talent absoluut een meerwaarde is.”

Een pleidooi voor een andere benadering

Ilse Daelman pleit met veel passie voor het beschouwen van maatschappelijke groei, eerder dan louter economische groei. “Het gevestigde profiel van de succesvolle ondernemer bestaat niet. Ondernemerschap is een positieve economische activiteit, maar is ook een sociale veranderingsactiviteit. Sta open voor een bredere definitie van succes: financieel succes is één component, maatschappelijke bijdrage een andere.”

Sta open voor een bredere definitie van succes: financieel succes is één component, maatschappelijke bijdrage een andere.

Ilse Daelman

Ze plaatst ook een dringende oproep naar het onderwijs om individuele leerlingen te begeleiden, zodat ze hun motieven en motivatie beter  begrijpen. “Het is niet altijd makkelijk om voor jezelf te benoemen wat je drijft. Toch is het zeer zinvol dit te weten. Motieven zijn immers bepalend voor de keuzes die je als ondernemer maakt doorheen het proces.”

“Er is niet één type ondernemerschap, niet één juiste manier, niet één ideale context, geen ideaal type ondernemer. De verschillen doen er net toe!”, besluit Ilse Daelman met een quote uit de literatuur.

Over Ilse Daelman

Ilse Daelman is Managing Director aan de Antwerp Management School (AMS) en alumna van het PhD programma voor Executives, dat AMS aanbiedt in samenwerking met Universiteit van Antwerpen. Ze startte met het programma in 2016 en verdedigde met succes haar doctoraat in maart 2021.

Haar onderzoek concentreert zich op het begrijpen van ondernemersmotieven, het identificeren van verschillende types ondernemers, en het in vraag stellen van de diepgewortelde bias die er bestaat over wat een ambitieus ondernemer typeert. Haar doctoraat pleit voor een betere waardering van de diversiteit en het potentieel dat verschillende types ondernemers kunnen bieden.

Ilse studeerde af als handelsingenieur aan de Universiteit van Antwerpen, waarna ze een rol opnam in het Europese aankoopteam van BASF. In 2006 vervoegde ze Johnson & Johnson en in 2010 verhuisde ze naar Singapore, van waaruit ze een regionaal project leidde ter optimalisatie van de aankoop- en accounts payable processen, en ze verantwoordelijk was voor de strategische aankoop van professionele diensten.

Haar stap naar de business school wereld ziet ze als een privilege, aangezien het de kans biedt om een positieve bijdrage te leveren aan onderzoek en onderwijs, op het snijvlak tussen academia en de praktijk.

In haar persoonlijke leven is Ilse gelukkig getrouwd met Kris, trotse mama van twee dochters, Jasmine (10) en Emma (8) en beoefenaar van bikram yoga.

Lees ook :

Barbara Uyttendaele
Barbara is coach bij Tikhodza en freelance content creator. Ze heeft een liefde voor levenslang leren en een streven naar continue verbetering. Een loopbaan van 20 jaar in de wereld van HR-dienstverlening versterkte haar nieuwsgierigheid naar hoe de wereld van werk evolueert en hoe organisaties en talenten hiermee omgaan. Inspireren, challengen en motiveren zijn haar drijfveren om mensen en organisaties in beweging te brengen. *** Barbara est coach chez Tikhodza et créatrice de contenu freelance. Elle est passionnée de formation continue et s'engage à l'amélioration permanente. Une carrière de 20 ans dans le monde des services RH a renforcé sa curiosité pour l'évolution du monde du travail et la manière dont les organisations et les talents y font face. Son leitmotiv ? Inspirer, stimuler et motiver pour activer les gens et les organisations. Bekijk alle berichten van #Barbara Uyttendaele