"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

De sociale bijdragen voor startende zelfstandigen vanaf 2021

Sociale zekerheid is een uitgebreid stelsel in België, en dat heeft zijn prijs. Ongeveer een vijfde van je belastbaar inkomen verzekert je onder meer van kinderbijslag, gezondheidszorg, uitkering bij ziekte en pensioen. Maar aan wie en wanneer moet je deze bijdragen betalen? En vooral: waar moet je als starter rekening mee houden?

Bij werknemers wordt maandelijks automatisch een sociale bijdrage van hun loon afgetrokken. Als zelfstandige moet je zelf aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds vóór de start van je onderneming. Vervolgens betaal je aan je fonds elke drie maanden de sociale bijdrage, berekend op basis van je inkomen.

Tussen de 741,63 en 4.250,33 euro per kwartaal

Als zelfstandige betaal je in hoofdberoep 20,5% van je belastbaar inkomen, het nettoloon dat je overhoudt na aftrek van beroepskosten. Daarbovenop komt nog een administratiekost van 3,05 tot 4,25%, afhankelijk van je sociaal verzekeringsfonds. Kies dus zorgvuldig met welke organisatie je in zee gaat.

Er is een minimum- en maximumbijdrage:

  • Verdien je jaarlijks minder dan 14.042,57 euro, dan betaal je een minimumbijdrage van 741,63 euro per kwartaal.
  • Verdien je jaarlijks meer dan 89.361,89 euro, dan betaal je een maximumbijdrage van 4.250,33 euro per kwartaal.

Deze bedragen zijn inclusief de laagste administratiekost van 3,05% en wijzigen jaarlijks op basis van de index.

Voorlopige bijdragen en regularisatie

Het duurt altijd een hele poos voor je sociaal verzekeringsfonds je definitieve inkomen van een bepaald jaar weet. Daarom betaal je een voorlopige bijdrage, die wordt berekend op je inkomen van drie jaar geleden. Twee jaar na het betalen van het voorschot is het duidelijk hoeveel je effectief verdiende. Bij deze regularisatie krijg je geld terug of draag je het verschil bij tot de rekening klopt.

Bijvoorbeeld: in 2018 verdiende je 30.000 euro. In 2021 betaal je ongeveer 1.585 euro sociale bijdragen per kwartaal. Als blijkt in 2023 dat je 50.000 verdiende in 2021, dan zal je moeten bijbetalen tot 2.640 euro per kwartaal.

Starters betalen het minimum

Als starter heb je natuurlijk nog geen inkomsten om het voorschot op te baseren. Daarom betaal je de eerste drie jaar de minimumbijdrage van 741,63 euro per kwartaal.

Opgelet!

Het eerste jaar als zelfstandige kan er sprake zijn van een ‘proratisering’. Dat is het geval als je niet start in het eerste kwartaal van het jaar. Je netto-inkomen zal dan omgerekend worden naar een inkomen op jaarbasis. Een voorbeeldje ter verduidelijking:

Je start op 20/04/2021 als zelfstandige. Je netto belastbaar inkomen bedraagt 25.000 euro. Het geproratiseerd inkomen bedraagt 33.000 euro: 25.000 euro/3 (= 3 kwartalen activiteit als zelfstandige) x 4. Je bijdragen voor het 2de, 3de en 4de kwartaal 2021 worden berekend op een inkomen van 33.000 euro.

Enkel wanneer je een laag inkomen geniet en bij de proratisering niet boven de minimumdrempel uitkomt, ga je inderdaad maar de minimumbijdragen betalen voor de kwartalen van aansluiting.

Als starter heb je recht op een kwartaal uitstel voor de betaling van je eerste twee kwartalen. Dit voordeel geldt alleen als je je tijdig hebt aangesloten bij een sociaal verzekeringsfonds, dus ten laatste vóór de start van je activiteit.

Je voorlopige bijdrage verhogen of verlagen

Als je vermoedt dat je meer of minder zal verdienen dan drie jaar geleden, kan je je voorlopige bijdragen aanpassen. Verlagen kan enkel als je voldoet aan de criteria voor verlaging.

Ook verhogen kan. Het voordeel: die verhoging is een aftrekpost op je belastingbrief.

Zelfstandige in bijberoep en uitzonderingen

Voor zelfstandigen in bijberoep zijn er andere regels en bedragen. Je kan zelfstandige in bijberoep worden als je naast je zelfstandige activiteit ook nog als werknemer in loondienst werkt:

  • Als arbeider of bediende werk je minstens de helft van het aantal uren van een voltijds contract. Hoeveel uren dat is, kun je opzoeken in de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) of, als er geen cao is, in het paritair comité voor de sector.
  • Als ambtenaar werk je ten minste de helft van het aantal arbeidsuren van een voltijdse betrekking.
  • Sta je in het onderwijs dan moet je in geval van een vaste benoeming minstens 6/10 van een volledig uurrooster werken en daarbij minstens 282 uren op kwartaalbasis presteren. Als contractuele moet je minstens 5/10 van een volledig uurrooster werken en daarbij minstens 235 uren op kwartaalbasis presteren.

In hoofdberoep is altijd de minimumbijdrage van 741,63 euro verschuldigd, ook al is je inkomen heel laag. Onder bepaalde voorwaarden kan je daaraan verhelpen door je hoofdberoep te laten ‘gelijkstellen met een bijberoep’. Dat kan voor gehuwde zelfstandigen, weduwen en weduwnaars, bepaalde statutaire leerkrachten en bepaalde politici. Doe in dit geval steeds navraag bij je adviseur of sociaal verzekeringsfonds.

Ben je student, jonger dan 25 jaar en ontvang je kinderbijslag? In dat geval kan je het statuut van student-zelfstandige aanvragen en geniet je eveneens van een gunstige bijdrageregeling.

Bron: De sociale bijdragen voor startende zelfstandigen vanaf 2021

SBB is een Vlaams accountants- en advieskantoor met 30 vestigingen (zie hier voor een overzicht) en meer dan 20.000 cliënten uit alle sectoren. U kan bij SBB terecht voor vragen in verband met accountancy, fiscaliteit, milieu- en omgevingsadvies, zakelijk-juridisch advies, strategisch advies, successieplanning en startersadvies. Bekijk alle berichten van SBB