Betalen sommige freelancers teveel belastingen? Baten zij hun auteursrecht correct uit?
De fiscale aspecten van auteursrecht. Geen gemakkelijke onderwerp. Philip Verhaeghe zocht het uit.
Freelancers die via een creatieve activiteit in hun bestaan voorzien beschikken over verhandelbare auteursrechten. Dus niet alleen redacteurs of copywriters maar ook grafici, fotografen, webbous, software-ontwikkelaars en andere designers scheppen origineel werk dat automatisch een auteursrecht doet ontstaan.
Complexe regelgeving
Sinds 2008 beschouwt de wet inkomsten uit een overdracht van auteursrechten als ‘roerende inkomsten’. Deze zijn onderworpen aan een fiscaal gunstig tarief van 15%. Op de eerste 15.000 euro kan men bovendien nog 50% forfaitaire kosten aftrekken.
Slechts gaandeweg werd de toepassing duidelijker. In 2012 werd een plafond bepaald. Tot de maximale jaargrens van toen 35.000, nu geïndexeerd 50.000 euro, mochten auteursrechten tot die gunstige categorie van roerend inkomen behoren.
In 2014 werden wettelijk 4 belangrijke administratieve voorwaarden vastgelegd om van dit gunstregime te mogen gebruik maken:
- De opdrachtgever moet het auteursrechtelijk beschermde werk effectief exploiteren.
- De afspraken over de auteursrechten moeten expliciet en schriftelijk vastgelegd zijn.
- De creatieve ondernemer moet de vergoeding voor auteursrechten afzonderlijk begroten en afzonderlijk vermelden op de factuur.
- De opdrachtgever moet daarop de roerende voorheffing berekenen, inhouden en doorstorten aan de fiscus.
En nog tot vorig jaar bestond er ten aanzien van freelancers onduidelijkheid over het onderscheid tussen de vergoeding voor de bijhorende werkprestatie en die voor het auteursrecht zelf. Na jaren van discussie bereikten de fiscus en de voornaamste uitgevers hierover een protocolakkoord. Sinds 1 juli 2017 bestaat de helft van wat deze nieuwsmedia aan hun freelancers betalen uit ‘gewone beroepsinkomsten’ (belastbaar in de personenbelasting) en voor de andere helft uit een ‘auteursrechtelijke vergoeding’. Als de hierboven vermelde 4 voorwaarden worden nageleefd, dan is voor dit tweede deel het fiscaal gunstregime van de 15% R.V. van toepassing. Bovendien hoef je daar geen sociale bijdrage op te betalen.
Gemiste opportuniteit
Sindsdien nam de belangstelling hiervoor gevoelig toe bij de freelancers en hun boekhouders. Maar één jaar later blijkt toch dat nog altijd een grote groep geen gebruik maakt van deze wettelijk voorziene mogelijkheid. Ze betalen dus meer belastingen en sociale bijdragen dan nodig. Ofwel hebben ze er nog niet bij stil gestaan, zijn ze niet op de hoogte of zien ze op tegen de administratieve rompslomp.
Praktische aanpak
Voor een woordje uitleg komen we bij Stan De Vocht terecht. Sinds 2013 treedt deze jurist en IP-specialist met zijn bedrijf Creative Shelter op als tussenpersoon tussen de freelancer en diens eindklant. Met zijn facturatiesoftware biedt hij een eenvoudige oplossing. Enerzijds sluit Creative Shelter met de freelancer een overeenkomst met de juiste afspraken over de auteursrechten en de verdeling van de vergoeding tussen prestaties en auteursrechten. Anderzijds wordt, wat de overdracht van de auteursrechten betreft, met de opdrachtgever van de freelancer ook een heldere afspraak gemaakt.
Stan De Vocht legt uit : “Technisch gezien stelt de freelancer een factuur op in onze online tool, alsof hij of zij rechtstreeks aan de klant zou factureren. Maar het is Creative Shelter die factureert aan de eindklant. In zijn factuur aan Creative Shelter maakt de freelancer een onderscheid tussen zijn prestaties en de vergoeding voor auteursrechten. Hierdoor komt de administratieve last om de roerende voorheffing te berekenen, in te houden, aan te geven en door te storten bij Creative Shelter zelf terecht. Creative Shelter bezorgt de opdrachtgever van de freelancer een gewone factuur voor de exploitatie van het auteursrecht. De opdrachtgever moet daar vooraf mee akkoord gaan maar dat vormt nooit een probleem. Hij heeft een goede band met de freelancer en voor hem is het administratief veel eenvoudiger om op die manier zeker te zijn dat hij de nodige exploitatierechten verwerft op het werk waarvoor hij betaald heeft. Hij moet zich bovendien niets van die roerende voorheffing aantrekken.”
Een freelancer in hoofdberoep is niet verplicht een abonnement te nemen of al zijn facturen via Creative Shelter te laten verlopen. Er is ook geen minimumbedrag of minimaal aantal bepaald. Creative Shelter rekent gewoon per factuur een vast percentage van 7,5% aan.
Auteursrechten brengen op
Stan De Vocht benadrukt tenslotte dat het auteursrecht de auteur automatisch toekomt, tenzij die daar expliciet en schriftelijk afstand van doet. Nog te veel mensen staan niet stil bij de opportuniteiten (en de valkuilen) van intellectuele eigendom. “Hoeveel freelancers werken er zonder schriftelijk contract? Hoeveel opdrachtgevers menen over exploitatierechten te beschikken terwijl ze die helemaal niet hebben?” vraagt hij zich retorisch af. “Het zal je als bedrijf maar overkomen dat de erfgenaam van een copywriter met een vordering komt aankloppen…”
De freelancer die correct gebruik maakt van dit fiscaal gunstregime houdt volgens De Vocht netto tot 30% meer inkomen over op het eind van de rit. Hiervoor verwijzen we je naar zijn eenvoudige en tegelijk alleszeggende simulatie : Simulatie nieuwe freelancer 2018 (1000 EUR) .
Conclusie? Zoek online wat meer informatie, praat er eens over met je boekhouder of contacteer Creative Shelter. Misschien kom jij ook in aanmerking voor dit fiscaal regime….
